Doliny mazowieckich rzek zapraszają ptasich mieszkańców
Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie zakończyła prace w ramach projektu pn. Realizacja działań ochrony czynnej ujętych w planach zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 oraz rezerwatu przyrody Torfowisko Serafin na terenie województwa mazowieckiego. Objęte projektem działania zostały wskazane w planach zadań ochronnych obszarów Natura 2000 oraz zadaniach ochronnych rezerwatu przyrody jako kluczowe dla ochrony tych miejsc.
Na wyspach i łachach znajdujących się w granicach obszarów Natura 2000: Dolina Środkowej Wisły PLB140004 oraz Dolina Dolnego Bugu PLB140001 usuwano drzewa i krzewy oraz wykaszano roślinność trawiastą. Zrealizowane prace umożliwiły odtworzenie siedlisk dogodnych do bytowania cennych gatunków ptaków, takich jak mewy, rybitwy i sieweczki. Dodatkowo w obszarach Natura 2000: Dolina Kostrzynia PLB140009, Dolina Liwca PLB140002 oraz Ostoja Kozienicka PLB140013 umieszczone zostały platformy dla rybitwy czarnej, tworząc w ten sposób miejsca korzystne do wyprowadzenia lęgów tego gatunku. Pierwsze efekty przeprowadzonych zadań były widoczne już w sezonie lęgowym w 2018 r. – na wyspach i łachach stwierdzono gniazdowanie mew i rybitw, a w dolinie Bugu obserwowano także żerujące na wyspach bataliony. Zajęte zostały także pierwsze platformy przez rybitwy czarne.
Działania przeprowadzone na terenie rezerwatu przyrody Torfowisko Serafin miały na celu zachowanie terenów otwartych torfowiska stanowiących siedlisko dla wielu gatunków roślin chronionych (m.in. rosiczka okrągłolistna, storczyki – krwisty i plamisty, kruszczyk błotny, wełnianka delikatna) i ptaków (m.in. żuraw, potrzos, rokitniczka, świergotek łąkowy, przepiórka, derkacz). Na powierzchni 23,3 ha usuwano odrosty ekspansywnych gatunków roślin, takich jak wierzby, brzozy, trzciny oraz samosiewy drzew i krzewów. Z uwagi na liczną awifaunę rezerwatu prace zostały wykonane w okresie jesienno–zimowym, po zakończeniu sezonu lęgowego występujących tu ptaków. Całą pozyskaną biomasę wywieziono poza granice rezerwatu, aby wyeliminować zagrożenie zagłuszania bogatej flory torfowiskowej oraz nadmiernego użyźniania siedliska.
Ochrona czynna jest niezbędna dla utrzymania siedlisk chronionych gatunków ptaków, których istnienie jest zagrożone z uwagi na postępujące zmiany środowiskowe. Coraz częstsze stany niżówkowe rzek i związane z tym łączenie się wysp z lądem ułatwiają dostęp do nich drapieżnikom, a sukcesja drzew i krzewów powoduje utratę miejsc lęgowych. Podejmowanie działań pozwala na ochronę ptaków związanych z korytami dużych rzek nizinnych. Trwałość efektu ekologicznego uzależniona jest jednak od systematycznego powtarzania prac, dlatego też w przyszłości Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Warszawie będzie kontynuowała tego typu zadania.
Realizacja działań została dofinansowana ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Fot.: Zbigniew Kasprzykowski